تهمت و افترا
تهمت و افترا
تهمت و افترا از جمله جرایمی هستند که به حیثیت و آبروی افراد آسیب میزنند و در نظام حقوقی ایران مورد توجه ویژه قرار گرفتهاند. در این مقاله، به بررسی جامع این دو جرم، تفاوتها، مجازاتها و نکات مرتبط با آنها میپردازیم.
تعریف تهمت و افترا
تهمت به معنای نسبت دادن نادرست عملی مجرمانه به فردی بدون داشتن شواهد و مدارک معتبر است. این عمل میتواند به صورت شفاهی، کتبی یا از طریق رسانههای جمعی انجام شود.
افترا نیز به معنای نسبت دادن جرمی به دیگری است، با این تفاوت که در افترا، شخص مفتری (تهمتزننده) آگاهانه و با قصد آسیب رساندن به حیثیت فرد مقابل، جرم را به او نسبت میدهد.
تفاوت تهمت و افترا
تفاوت اصلی بین تهمت و افترا در قصد و نیت فرد نسبتدهنده است. در تهمت، ممکن است فرد بدون قصد سوء، عملی را به دیگری نسبت دهد، در حالی که در افترا، نیت آسیب رساندن و تخریب حیثیت فرد مقابل وجود دارد.
مجازات تهمت و افترا در قانون ایران
قانون مجازات اسلامی برای تهمت و افترا مجازاتهای مشخصی تعیین کرده است. بر اساس ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی، هر کس به وسیله اوراق چاپی یا خطی یا به وسیله درج در روزنامه و جراید یا نطق در مجامع یا به هر وسیله دیگر، امری را صریحاً به دیگری نسبت دهد یا آنها را منتشر کند که مطابق قانون آن امر جرم محسوب میشود و نتواند صحت آن اسناد را ثابت کند، جز در مواردی که موجب حد است، به جزای نقدی درجه شش محکوم خواهد شد.
همچنین، ماده ۶۹۹ قانون مجازات اسلامی بیان میکند: هر کس عالماً عامداً به قصد متهم نمودن دیگری، آلات و ادوات جرم یا اشیایی را که یافت شدن آن در تصرف یک نفر موجب اتهام او میشود، بدون اطلاع آن شخص در منزل یا محل کار یا جیب یا اشیای متعلق به او بگذارد یا مخفی کند یا با علم به وجود آن، آنها را به مراجع ذیصلاح خبر دهد، به حبس از شش ماه تا سه سال یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم میشود.
نکات مهم در مورد تهمت و افترا
قابل گذشت بودن جرم: جرم افترا از جمله جرایم قابل گذشت است؛ یعنی با شکایت شاکی خصوصی تعقیب میشود و با گذشت او، تعقیب یا اجرای حکم متوقف خواهد شد.
لزوم اثبات ادعا: در صورتی که شخصی ادعایی مبنی بر ارتکاب جرم توسط دیگری مطرح کند، باید توانایی اثبات آن را داشته باشد؛ در غیر این صورت، خود مرتکب جرم افترا خواهد شد.
تفاوت با قذف: قذف به معنای نسبت دادن زنا یا لواط به دیگری است که مجازات آن در شرع و قانون مشخص شده و با تهمت و افترا تفاوت دارد.
راهکارهای پیشگیری و مقابله با تهمت و افترا
1. آگاهیبخشی عمومی: افزایش آگاهی عمومی نسبت به عواقب قانونی و اجتماعی تهمت و افترا میتواند از وقوع این جرایم جلوگیری کند.
2. مشاوره حقوقی: در صورت مواجهه با چنین اتهاماتی، مشاوره با وکیل متخصص میتواند به دفاع مؤثر کمک کند.
3. پیگیری قانونی: در صورت وقوع تهمت یا افترا، پیگیری قانونی و طرح شکایت میتواند به احقاق حق و جلوگیری از تکرار آن منجر شود.
نحوه شکایت از تهمت و افترا
برای شکایت از تهمت و افترا، مراحل زیر باید طی شود:
1. جمعآوری مدارک و شواهد: شاکی باید اسناد و مدارکی که نشاندهنده وقوع تهمت یا افترا هستند را تهیه کند. این مدارک میتوانند شامل پیامها، ایمیلها، فایلهای صوتی یا تصویری، شهادت شهود و سایر اسناد باشند.
2. تنظیم شکواییه: شاکی باید شکواییهای تنظیم کند که در آن جزئیات کامل تهمت یا افترا، زمان و مکان وقوع آن و مدارک مربوطه ذکر شده باشد.
3. ارجاع به دادسرا: شکواییه به دادسرای محل وقوع جرم تقدیم میشود. پس از بررسی اولیه، پرونده به شعبه تحقیقاتی ارجاع داده میشود.
4. تشکیل پرونده و تحقیقات: دادسرا موضوع را بررسی و تحقیقات لازم را انجام میدهد. اگر دلایل کافی برای اثبات اتهام وجود داشته باشد، پرونده به دادگاه ارجاع میشود.
—
نمونه شکایت تهمت و افترا و نشر اکاذیب
نمونه شکواییه:
به نام خدا
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان …
با سلام،
اینجانب … به شماره ملی …، در تاریخ … متوجه شدم که آقای/خانم … با انتشار مطالبی نادرست در فضای مجازی/در جمع عمومی به اینجانب نسبت … (نوع تهمت یا افترا) دادهاند. این اقدام باعث خدشه به حیثیت و آبروی اجتماعی من شده است.
مدارک و شواهد موجود عبارتند از: … (توضیح مدارک).
لذا از حضرتعالی تقاضای رسیدگی به موضوع، مجازات متهم و جبران خسارتهای وارد شده را دارم.
با تشکر
امضا و تاریخ
—
نمونه شکایت افترا و اعاده حیثیت
نمونه شکواییه:
به نام خدا
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان …
با سلام،
اینجانب … به شماره ملی …، به دلیل اتهامات بیاساس و نادرستی که توسط آقای/خانم … به اینجانب وارد شده و موجب لطمه به حیثیت شخصی و اجتماعی اینجانب گردیده، درخواست رسیدگی دارم.
اتهامات مذکور به صورت … (شرح اتهامات) بوده و هیچگونه دلیل و مدرکی برای اثبات آنها ارائه نشده است.
مدارک و مستندات موجود: … (فهرست مدارک).
خواهشمند است ضمن رسیدگی به این موضوع، اقدام لازم جهت اعاده حیثیت اینجانب صورت گیرد.
با احترام
امضا و تاریخ
مجازات تهمت و افترای ناموسی
تهمت و افترای ناموسی که به معنای نسبت دادن زنا یا لواط به دیگری است، در قوانین ایران با مجازات سنگینی همراه است:
1. مجازات قذف: مطابق ماده ۲۴۵ قانون مجازات اسلامی، نسبت دادن زنا یا لواط به دیگری بدون ارائه چهار شاهد معتبر، جرم قذف محسوب میشود و مجازات آن ۸۰ ضربه شلاق است.
2. افترا در زمینه ناموس: اگر شخصی تهمت دیگری را در زمینه مسائل ناموسی بدون ارائه شواهد وارد کند، علاوه بر مجازات قذف، میتواند به جبران خسارت معنوی شاکی نیز محکوم شود.
—
مجازات تهمت زدن به زن
تهمت زدن به زن نیز همانند تهمت به هر شخص دیگری، جرم است و بسته به نوع تهمت مجازات متفاوتی دارد:
1. قذف: اگر تهمت زنای محصنه به زنی وارد شود و ادعای تهمتزننده ثابت نشود، مجازات قذف یعنی ۸۰ ضربه شلاق اجرا میشود.
2. تهمت عمومی: در صورتی که تهمت جنبه ناموسی نداشته باشد، ولی باعث خدشه به حیثیت زن شود، مطابق ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی، مجازات آن جزای نقدی درجه شش خواهد بود.
——————-
همچنین میتوانید بخوانید نمونه رای دادگاه تجدید نظر را:
عنوان: افترا ناشی از طرح شکایت
علم مرتکب به بی گناهی مخاطب و کذب بودن انتساب، شرط تحقق بزه افترا بوده و صرف اعلام جرم و دادخواهی صادقانه حتی در صورت عدم اثبات جرائم مذکور، نمی تواند موجب تحقق بزه افترا گردد.ادامه مطلب….
———-
نتیجهگیری
تهمت و افترا از جمله جرایمی هستند که میتوانند به شدت به حیثیت و آبروی افراد آسیب برسانند. آگاهی از تعاریف، تفاوتها و مجازاتهای مرتبط با این جرایم میتواند به پیشگیری از وقوع آنها کمک کند. در صورت مواجهه با چنین مسائلی، مشاوره با وکلای متخصص، مانند گروه حقوقی سلمان احدی، میتواند راهگشای حل مشکلات حقوقی باشد.
گروه حقوقی سلمان احدی
گروه حقوقی سلمان احدی با بهرهگیری از وکلای مجرب و متخصص در زمینههای مختلف حقوقی، از جمله دعاوی مرتبط با تهمت و افترا، آماده ارائه خدمات مشاوره و وکالت به موکلین محترم است. این گروه با رویکردی حرفهای و متعهدانه، همواره در تلاش است تا بهترین راهکارهای حقوقی را به مراجعین خود ارائه دهد.
اطلاعات تماس:
آدرس: تهران، شهرک غرب، چهارراه درختی، خیابان کوثر، پلاک ۷، طبقه ۶، واحد ۲۳
شماره تماس: 09120466204
وبسایت: salmanahadi.ir
