جرم سرقت
سرقت یکی از جرائم مهمی است که علیه اموال و مالکیت افراد ارتکاب میابد. قانون‌گذار در قانون مجازات اسلامی جهت حمایت از اموال و مالکیت افراد در ماده ۲۶۸ به سرقت حدی اشاره‌کرده است و در مواد ۶۵۱ تا ۶۶۷ به سرقت تعزیری اشاره نموده است.
در تعریف سرقت چیست باید گفت، سرقت در ماده ۲۶۷ قانون مجازات اسلامی اینگونه بیان‌شده است که سرقت ربودن مال متعلق به غیراست درواقع سرقت عملی است که همراه با ربایش، قاپیدن، برداشتن مالی که متعلق به شخص دیگر است بدون اجازه صاحب و یا متصرف قانونی آن واقع می‌گردد و اگر عمل ربایش در این جرم وجود نداشته باشد عمل ارتکابی سرقت نخواهد بود.
آشنایی با جرم سرقت، انواع آن و مجازات‌های قانونی مرتبط. این مقاله به بررسی جرم سرقت و تاثیرات قانونی آن بر فرد و جامعه می‌پردازد.”
عنصر مادی جرم سرقت
عنصر مادی
در جرم سرقت ربودن مال منقول میباشد. ربودن یعنی تصرف سارق نسبت به مال منقول دیگری بدون رضایت مالک یا متصرف آن خواهد بود.
در تحقق این بخش از عنصر مادی بزه سرقت منوط به این است که سارق، مال منقول موردنظر را از محل سرقت خارج کرده باشد.
عنصر روانی جرم
عنصر روانی در سرقت تعزیری دارای دو شرط است:
اولاً: وقوع رفتار مجرمانه یا عمل سرقت از میل و اراده آگاهانه شخص مرتکب سرزده باشد.
دوما: عمل مجرمانه یا سرقتی که واقع‌شده است توأم با سوءنیت مرتکب بوده باشد.
انواع جرم سرقت یا دزدی
بر اساس میزان مجازات، جرم سرقت به دو نوع سرقت تعزیری و سرقت حدی تقسیم میشود. سرقت تعزیری نوعی از سرقت است که شرایط حدی بر آن مترتب نیست. سرقت تعزیری خود بر دو نوع است:
سرقت تعزیری ساده
سرقتی است که نه شرایط حدی و نه شرایط تشدید را مجازات را ندارد.
سرقت تعزیری مشدد
سرقتی که حدی نبوده اما شرایط تشدید مجازات نظیر سرقت در شب، بیش از یک نفر بودن سارقین، سرقت مسلحانه، بالا رفتن از دیوار و یا شکستن حرز و مانع ورودی، استفاده از کلید ساختگی، سرقت از منزل مسکونی، سرقت همراه با آزار و تهدید و استفاده از جعل عناوین دولتی در سرقت را دارد.
سرقت رایانه‌ای
به‌موجب ماده ۱۲ قانون جرائم رایانه‌ای اگر کسی داده‌هایی که متعلق به دیگری است را به‌صورت غیرمجاز برباید اگر عین آن درید صاحب آن باقی بماند به مجازات جزای نقدی از یک تا بیست میلیون ریال محکوم می‌گردد اما اگر عین آن داده‌ها را از ید صاحب مجاز آن خارج نماید به حبس از ۹۱ روز تا یک سال حبس یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا بیست میلیون ریال یا هردو محکوم می‌گردد. و این عمل تحت عنوان سرقت رایانه‌ای یا سرقت اطلاعات یا سرقت داده قابل‌پیگیری میباشد.
چنانچه تمامی شروط زیر، در یک سرقت رخ دهد، سرقت حدی است:
مالیت داشتن شیء مسروقه به لحاظ شرعی.
قرار داشتن مال در حرز یعنی حفاظ و یا محل نگهداری
از بین بردن، تخریب و یا عبور از حرز
خارج کردن مال از حرز
مخفیانه بودن سرقت و هتک حرز
ارزش مال مسروقه در هنگام خروج از حرز معادل چهار و نیم خود طلای مسکوک و بیشتر باشد.
مال مسروقه، نباید عمومی، وقفی و یا دولتی باشد.
سرقت در زمان قحطی نباشد.
شکایت صاحب‌مال در مرجع قضایی
عدم بخشیدن سارق توسط صاحب‌مال قبل از اثبات جرم سرقت
قرار نگرفتن مال درید مالک آن قبل از اثبات جرم
مال مسروقه خود از اموال سرقتی نباشد.
قبل از اثبات جرم سرقت مال به تملک سارق درنیاید.
مجازات جرم سرقت در قانون کاهش مجازات حبس تعزیری
قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب ۲۳/۲/۱۳۹۹ که در عرف عامه به نام قانون جدید کاهش مجازات یا قانون جدید کاهش زندان معروف شده است، مجازات برخی از سرقت‌های تعزیری را کاهش داده است. لذا میبایست وفق مفاد مندرج در ماده ۱۱ قانون مرقوم به بررسی موردی و جزئی هر یک از جرائم موضوع این ماده پرداخت. زیرا مجازات جرم سرقت طبق قانون جدید کاهش مجازات‌ها در برخی از موارد تقلیل یافته و در برخی دیگر از موارد کما فی سابق باقی‌مانده است.
یادآوری می کنیم که: سرقت تعزیری موضوع مواد ۶۵۶، ۶۵۷، ۶۶۱، ۶۶۵ کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ به شرطی که ارزش مال مورد سرقت یعنی بهای مال مسروقه، بیش از دویست میلیون ریال نباشد و سارق فاقد سابقه کیفری مؤثر باشد، یعنی سابقه کیفری مؤثر نداشته باشد، جرائم مذکور قابل‌گذشت محسوب شده و مفاد مندرج در تبصره ماده ۱۱ بر آنها جاری می‌گردد.
نکته: حداقل و حداکثر مجازات‌های حبس تعزیری درجه چهارتا درجه هشت مقرر در قانون برای جرائم قابل‌گذشت به نصف تقلیل می‌یابد.
سرقت تعزیری موضوع ماده ۶۵۶ وفق قانون جدید کاهش مجازات‌ها
ماده مذکور بیانگر عنصر قانونی جرم سرقت تعزیری است که جامع شرایط حد نبوده ولیکن یکی از موارد ذیل را شامل شده باشد:
۱_ سرقت درجایی که محل سکنی یا مهیا برای سکنی یا در توابع آن یا در محل‌های عمومی از قبیل مسجد و حمام و غیر این‌ها واقع‌شده باشد.
۲_ سرقت درجایی واقع‌شده باشد که به‌واسطه درخت یا بوته یا پرچین یا نرده محرز بوده و سارق حرز را شکسته باشد.
۳_ در صورتیکه سرقت در شب واقع‌شده باشد.
۴_ سارقین دو نفر یا بیشتر باشند.
۵_ سارق مستخدم بوده و مال مخدوم خود را دزدیده یا مال دیگری را در منزل مخدوم خود یا منزل دیگری که به‌اتفاق مخدوم به آنجا رفته یا شاگرد یا کارگر بوده و یا در محلی که معمولاً محل کار وی بوده از قبیل خانه دکان کارگاه کارخانه و انبار سرقت نموده باشد.
۶_ هرگاه اداره‌کنندگان هتل و مسافرخانه و کاروانسرا و کاروان و به‌طورکلی کسانی که به اقتضای شغل اموالی در دسترس آنان است، تمام یا قسمتی از آن را مورد دستبرد قرار دهند.
حال مجازات جرم سرقت طبق قانون جدید کاهش مجازات‌ها برای جرم مذکور، کاهش‌یافته است. لذا چنانچه در پرونده کیفری جرم سرقت تعزیری موضوع ماده مرقوم به اثبات برسد، مجازات مرتکب حبس از ۳ ماه تا یک سال و نیم خواهد بود.
مجازات سرقت ماده ۶۵۷ طبق قانون جدید کاهش مجازات‌ها
ماده مزبور اشعار می‌دارد: هر کس مرتکب ربودن مال دیگری از طریق کیف زنی، جیب‌بری و امثال آن شود به حبس از یک سال تا پنج سال و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد. حال مطابق قانون جدید کاهش زندان، صرفاً حبس موضوع این ماده، تقلیل یافته و مجازات جرم سرقت طبق قانون جدید کاهش مجازات‌ها برای این جرم، میشود از ۶ ماه حبس تا دو سال و نیم حبس.
نکته: قانون جدید کاهش مجازات‌ها صرفاً به بیان کاهش حبس و زندان به‌عنوان مجازات جرائم تعزیری پرداخته است، لذا مجازات‌هایی از قبیل شلاق و جزای نقدی و هرآن چه که غیر از حبس باشد، بدون هیچ‌گونه تغییری مانند سابق پابرجا می‌باشند.
مجازات جرم سرقت ماده ۶۶۱ طبق قانون جدید کاهش مجازات‌ها
وکیل سرقت میگوید: اگر سرقت تعزیری واقع شود و منطبق با هیچ‌یک مواد مندرج در بخش مربوطه نباشد، سرقت تعزیری ساده محسوب شده و مجازات مرتکب حبس از سه ماه و یک روز تا دو سال و تا ۷۴ ضربه شلاق میباشد. لذا مجازات جرم سرقت موضوع ماده ۶۶۱ طبق قانون جدید کاهش مجازات‌ها تقلیل یافته و به حبس از یک ماه و نیم تا ۱ سال مبدل گشته است. ولیکن شلاق تعزیری کما فی سابق به قوت خویش باقی‌مانده است.
مجازات جرم سرقت ماده ۶۶۵ طبق قانون جدید کاهش زندان
وکیل سرقت میگوید: خوب است پیش از پرداختن به میزان کاهش حبس مندرج در این ماده، در جهت آگاه‌سازی شما عزیزان بیان گردد که وفق نظر دکترین حقوق جزا و اساتید دانشگاهی، چگونه ممکن است که کسی مال دیگری را برباید ولیکن عمل وی منطبق با عناوین مربوط به جرم سرقت نباشد؟ لذا آنچه در عمل رخ میدهد آن است که جرم سرقت از هر نوع و انواعی که باشد موجب تحقق یکی از عناوین مجرمانه مندرج در فصل بیست و یکم کتاب پنجم بوده و یا عنصر قانونی جرم سرقت ساده بر آن صدق می‌نماید. ولیکن قانون‌گذار این امر را تعیین و مقدر نموده است. لذا لاجرم از بررسی و تبیین آن می‌باشیم.
ماده ۶۶۵ مقرر می‌دارد: هرکس مال دیگری را برباید و عمل او مشمول عنوان سرقت نباشد به حبس از شش ماه تا یک سال محکوم خواهد شد. حال مجازات جرم سرقت ماده ۶۶۵ طبق قانون جدید کاهش مجازات‌ها، به حبس از سه ماه تا شش ماه تقلیل یافته است
جرم سرقت تعزیری درجه چند است؟
سرقت تعزیری برحسب اینکه از کدام نوع سرقت است، دارای درجه متفاوتی خواهد بود. سرقت تعزیری مشدده دارای درجات بالا و سرقت تعزیری ساده دربردارنده درجه پایینی است. زیرا ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی تعیین درجه مجازات‌ها را بر این اساس و معیار قرار داده است که نوع و میزان مجازات تعیین‌کننده درجه باشد.
به‌عنوان‌مثال جرم سرقت تعزیری ساده مطابق ماده ۶۶۱ دربردارنده مجازات حبس از سه ماه و یک روز تا دو سال میباشد. ولیکن این مجازات، به‌موجب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب ۲۳/۲/۱۳۹۹ به نصف تقلیل یافته است. لذا درجه سرقت تعزیری ساده، وفق جمیع مقررات مذکور درجه ۶ میباشد.
نکته: درجه ۶ شامل حبس شش ماه تا دو سال میباشد. معیار تعیین درجه نیز، حداکثر مجازات قانونی میباشد. لذا حداکثر مجازات سرقت تعزیری ساده ۱ سال بوده که داخل در نصاب درجه ۶ میباشد.
روش‌های اثبات سرقت
برای مجازات مجرم لازم است که ابتدا وقوع این جرم و نسبت آن جرم به متهم، به دادگاه اثبات شود که برای تحقق این امر باید دلیل ارائه شود. “دلیل عبارت از امری است که اصحاب دعوا برای اثبات یا دفاع از دعوا به آن استناد می‌نمایند. “این دلایل با عنوان ادله اثبات دعوا در قانون مجازات اسلامی مشخص‌شده است: “ادله اثبات جرم عبارت از اقرار، شهادت، قسامه و سوگند در موارد مقرر قانونی و علم قاضی است.” به‌غیراز از قسامه که مربوط به جرائم مستوجب دیه و قصاص است و برای دزدی به کار نمی‌رود، بقیه موارد راه‌های اثبات جرم سرقت را در زیر بررسی خواهیم کرد که این روش‌ها برای اثبات بی‌گناهی در سرقت نیز کاربرد دارند.
۱- اقرار متهم: مهم‌ترین راه برای اثبات جرم اقرار متهم به آن است. هرگاه متهم در دادگاه اقرار کند مرتکب جرم سرقت شده است، مجرمیت او اثبات میشود. اقرار به سرقت حدی باید در دادگاه کیفری و در نزد قاضی باشد که تبصره ماده ۲۱۸ آن را تبیین کرده است: ” اقرار در صورتی اعتبار شرعی دارد که نزد قاضی در محکمه انجام گیرد.” متهم به سرقت حدی باید دو بار و متهم به سرقت تعزیری باید یک‌بار به مجرمیت خود اقرار کند و پس‌ازآن، جرم ثابت‌شده است و مجازات برای او در نظر گرفته میشود.
۲- شهادت به سرقت: جرم سرقت با شهادت شاهد نیز اثبات میشود. شاهد باید ناظر وقوع جرم بوده باشد و بتواند اطلاعات دقیق از لحظه وقوع جرم در اختیار قاضی قرار دهد. تعداد شاهدانی که برای اثبات جرم سرقت نیاز است دو مرد عادل است. این شاهدان باید شرایط شاهد در دادگاه که در قانون آمده است را داشته باشند، از-مله اینکه عاقل و بالغ باشند. درصورتی‌که شاهدان شرایط لازم برای شهادت به جرم سرقت را نداشته باشند، اظهارات آنها شهادت محسوب نمی‌شود، یعنی دادگاه اظهاراتشان را می‌شنود اما تحت عنوان شهادت در نظر نمی‌گیرد و با آن جرم ثابت نمی‌شود. بلکه با توجه به ارزش و اهمیت آنها، قاضی برای صدور رأی نهایی، آنها را در نظر می‌گیرد.
۳- اثبات سرقت با سوگند: نه سرقت حدی و نه سرقت تعزیری با سوگند اثبات نمی‌شود و هیچ‌کس نمی‌تواند سوگند بخورد که مرتکب دزدی نشده تا بی‌گناهی‌اش ثابت شود. ماده ۲۰۸ قانون مجازات اسلامی در همین مورد میگوید: ” حدود و تعزیرات با سوگند نفی یا اثبات نمی‌شود … ”
۴- علم قاضی در اثبات جرم سرقت: علم قاضی در قانون به این صورت تعریف‌شده است: “علم قاضی عبارت از یقین حاصل از مستندات بین در امری است که نزد وی مطرح میشود. ” در نحوه رسیدگی به جرم سرقت، تحقیقات لازم در دادسرا توسط بازپرس صورت می‌گیرد و کیفرخواست به دادگاه و نزد قاضی فرستاده میشود. مستنداتی از قبیل نظر کارشناس، تحقیقات محلی، گزارش ضابطان دادگستری و … علم قاضی را در مورد جزئیات وقوع جرم تأمین میکند و قاضی به استناد آنها رأی صادر میکند.
لازم به ذکر است که درنهایت اگر اتهام سرقت اثبات نشود، جرم تهمت دزدی محقق شده و افترا زننده ممکن است تحت تعقیب قرار گیرد.
قابل‌گذشت بودن یا نبودن جرم
چنانچه سرقت تعزیری از انواع سرقت‌های مندرج در ماده ۱۱ سرقت موضوع مواد (۶۵۶)، (۶۵۷)، (۶۶۱) و (۶۶۵) به‌شرط رعایت نصاب مالی”ارزش مال مورد سرقت بیش از دویست میلیون (۲۰۰, ۰۰۰.۰۰۰) ریال نباشد” و عدم وجود سوءپیشینه و سابقه کیفری مؤثر برای مرتکب، جزو جرائم قابل‌گذشت محسوب خواهند شد.
چنانچه سرقت تعزیری شامل مواد ۶۵۶ و ۶۵۷ و ۶۶۱ و ۶۶۵ نباشد یا شامل مواد مذکور باشد ولیکن نصاب مالی مال موضوع جرم رعایت نشده یعنی مال مسروقه دارای ارزشی بیشتر از آن نصاب باشد، یا مرتکب دارای سابقه کیفری مؤثر باشد، جزو جرائم غیرقابل‌گذشت محسوب میشود.
مرور زمان در جرائم سرقت تعزیری به چه شکل است؟
مدت‌زمانی که برای اقسام سرقت تعزیری باید سپری شود متفاوت است…
در سرقت موضوع ماده ۶۵۱ قانون مجازات اسلامی باگذشت ۱۵ سال برای شمول مرور زمان تعقیب و صدور حکم و ۲۰ سال برای مرور زمان اجرای مجازات لحاظ شده است.
در سرقت موضوع ماده ۶۵۳ ق.م.ا که سرقت با راهزنی است گذشت ۱۵ سال برای مرور زمان تعقیب و صدور حکم و ۲۰ سال برای مرور زمان اجرای مجازات
در سرقت تعزیری ماده ۶۵۲ ق.م.ا که سرقت مقرون به آزار یا سرقت مسلحانه میباشد، گذشت ۱۰ سال برای مرور زمان تعقیب و صدور حکم و ۱۵ سال برای مرور زمان اجرای مجازات
کاهش مجازات آدم‌ربایی
در سرقت موضوع ماده ۶۵۶ و ۶۵۷ سرقت کیف زنی و جیب‌بری و ۶۵۹ سرقت وسایل و متعلقات مربوط به تأسیسات عمومی باگذشت ۷ سال برای مرور زمان تعقیب و صدور حکم و ۱۰ سال برای مرور زمان اجرای مجازات میباشد.
سرقت در شب وفق ماده ۶۵١
وکیل سرقت مطابق ماده ۶۵١ قانون مجازات اسلامی میگوید: جهت تحقق جرم موضوع ماده مذکور میبایست سرقت رخ داده جزو سرقت حدی نبوده و تمام پنج شرط مندرج در ماده را داشته باشد. وکیل متخصص کیفری ادامه میدهد: یکی از پنج شرط لازم، تحقق جرم سرقت در شب میباشد. در پرونده کیفری با موضوع سرقت در شب، چنانچه سارقین دو نفر و بیشتر باشند و حداقل یک نفر حامل سلاح باشد، مجازات ایشان از ۵ سال تا ٢٠ سال حبس و تا ٧۴ ضربه شلاق خواهد بود.
سرقت در شب وفق ماده ۶۵۶
وکیل سرقت میگوید: بند ٣ ماده مرقوم به بیان سرقت در شب پرداخته است و اذعان داشته که اگر سرقت از نوع حدی نباشد و فقط یکی از شرایط ذیل را داشته باشد هم موجب تشدید در مجازات سارق یا سارقین شده که یکی از ان شروط، وقوع سرقت در شب میباشد. مجازات مشدد مندرج در ماده مرقوم شامل حبس از ۶ ماه تا ٣ سال و تا ٧۴ ضربه شلاق برای دزد یا سارقین میباشد. ولیکن به موجب تصویب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب ۲۳/۲/۱۳۹۹ ، مجازات مذکور تغییر یافته است. فی الحال مجازات جرم سرقت تعزیری موضوع ماده ۶۵۶ قانون مجازات اسلامی، حبس از ۳ ماه تا یک سال و نیم میباشد. به دیگر سخن، حداقل و حداکثر مجازات مذکور به نصف تقلیل یافته است.
تفاوت سرقت در شب با سرقت در روز
بهترین وکیل سرقت میگوید: خوب است بدانید عنوان مجرمانه سرقت در شب چنانچه در کنار سایر شروط دیگر باشد، میتواند موجب مجازات مشدد ۵ تا ٢٠ سال حبش شود و چنانچه صرفا سرقت در شب واقع شود و جامع شرایط ماده ۶۵١ نباشد، مشمول مجازات مشدد مندرج در ماده ۶۵۶ شده و دزد شدیدتر مجازات میشود. وکیل سرقت ادامه میدهد: ولیکن چنانچه سرقت در روز واقع شود و عناوین کیفری دیگری از قبیل راهزنی، محاربه و غیره را اخذ ننماید، سرقت ساده محسوب شده و مجازات آن بسیار سبک تر از حالت مجازات مشدد میباشد.
نکته: مجازات سرقت ساده وفق ماده ۶۶١ قانون محازات اسلامی حبس از ٩١ روز تا ٢ سال و تا ٧۴ ضربه شلاق میباشد. ولیکن مجازات مذکور به موجب تبصره ماده ۱۱ قانون جدید کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب ۲۳/۲/۱۳۹۹ به نصف تقلیل یافته است.
نکته: عنصر مادی جرم سرقت در شب همان ربودن و ربایش مال دیگری توسط دزد است.
عنصر معنوی جرم سرقت در شب، سونیت و قصد مجرمانه و عمد در رفتار مجرمانه میباشد. وکیل سرقت میگوید: بهترین بیان، ساده ترین آن است. لذا بیان عنصر مادی و معنوی جرم سرقت در شب را میتوان اینگونه عنوان کرد که سارق میخواهد بدزد و میدزدد. دزد قصد دزدی دارد و عامدانه با میل و اراده خویش به بردن مال غیر اقدام میکند و نتیجه مجرمانه را حاصل نموده و استیلا بر مال دیگری می یابد.
چه مجازاتی در انتظار رمالان و دعانویسان میباشد؟
چنانچه در پرونده کیفری جرم سرقت تعزیری موضوع ماده ۶۵۶ به اثبات برسد، مرتکب به حبس از ۳ ماه تا ۱ سال و نیم محکوم می‌گردد.
جرم سرقت گوشی
مجازات جرم سرقت گوشی بسته به اینکه سرقت موبایل به صورت سرقت حدی و یا تعزیری باشد متفاوت است ولی به صورت کلی شامل حبس و شلاق می باشد . نحوه پیگیری جرم دزدی موبایل به این صورت است که باید به دفتر خدمات قضایی مراجعه و طرح شکایت نموده و مدارک لازم برای اثبات جرم سرقت گوشی از جمله شهادت شهود یا فیلم دوربین مداربسته را نیز ضمیمه شکایت نمود .
سرقت گوشی دیگران و دزدی موبایل آنها جرم محسوب می شود و در صورت اثبات جرم سرقت گوشی ، بر اساس قانون مجازات اسلامی می توان مرتکب را به مجازات قانونی محکوم نمود . اما در پاسخ به این سوال که مجازات جرم سرقت گوشی چیست و در صورت دزدی تلفن همراه ، مرتکب به چه مجازاتی محکوم می شود ، باید به این موارد اشاره نمود .
سرقت گوشی موبایل حدی
در صورتی که سرقت گوشی موبایل ، شرایط 14 گانه سرقت حدی را که در قانون مجازات اسلامی بیان شده است را به صورت همزمان داشته باشد ، سارق به مجازات سرقت حدی محکوم می شود . در صورتی که دزدی موبایل این شرایط را داشته باشد ، سارق در مرتبه اول به قطع چهار انگشت ، در مرتبه دوم قطع پا ، در مرتبه سوم به حبس ابد و در مرتبه چهارم سرقت حدی ، به اعدام محکوم می شود .
البته در نظر داشته باشید که شرایط 14 گانه ای که در قانون برای سرقت حدی تعریف شده است ، شرایط نسبتا دشوار و سختی هستند و بعید است که در جرم سرقت گوشی ، بتوان تمامی این شرایط را احراز نموده تا بتوان مرتکب سرقت حدی را به مجازات آن محکوم نمود .
سرقت گوشی موبایل تعزیری
در صورتی که سرقت موبایل واجد شرایط سرقت حدی نباشد ، همانند جرم سرقت از مغازه می توان آن را به صورت سرقت تعزیری مورد پیگیری و مجازات قرار داد . البته سرقت تعزیری نیز خود انواع و اقسام مختلفی دارند و ممکن است که برخی از سرقت های تعزیری مجازات های بیشتری داشته باشند و اصطلاحا سرقت تعزیری مشدد باشند .
بر اساس ماده 651 قانون مجازات اسلامی در صورتی که سرقت موبایل یا گوشی همه شرایط زیر را داشته باشد ، سرقت تعزیری مشدد محسوب می شود و مجازات سرقت گوشی موبایل عبارت خواهد بود از 5 تا 20 سال حبس و تا 74 ضربه شلاق . این شرایط عبارتند از اینکه :
« سرقت در شب واقع شده باشد ؛ سرقت توسط دو نفر و یا بیشتر انجام شده باشد ؛ یک نفر یا چند نفر از سارقان سلاح ( مثل قمه یا چاقو ) داشته باشند ؛ سارقان از دیوار بالا رفته و یا حرز را شکسته باشند یا کلید ساختگی استفاده کرده و یا اینکه خود را به عنوان مامور دولتی تلقی نمایند یا در جایی که محل سکونت و یا مهیا شده برای سکونت است اقدام به سرقت کرده باشند و یا در ضمن سرقت کسی را تهدید و یا آزار و اذیت نموده باشد » .
همچنین ، بر اساس ماده 652 قانون مجازات اسلامی ، سرقت گوشی مقرون به آزار به صورت سرقت تعزیری از نوع مشدد در نظر گرفته شده است « اگر سرقت مقرون به آزار باشد و یا سارق مسلح باشد ، به حبس از سه ماه تا ده سال و شلاق تا 74 ضربه محکوم می شود و اگر ضرب و جرح نیز واقع شده باشد ، علاوه بر مجازات ضرب و جرح ، به حداکثر مجازات مذکور در این ماده محکوم می شود » .
در ماده 654 قانون مجازات اسلامی نیز سرقت گوشی در شب و یا با سلاح جرم انگاری و تعیین مجازات شده است که بر اساس این ماده : « هر گاه سرقت در شب واقع شده باشد و سارقین دو نفر یا بیشتر باشند و لااقل یک نفر از آنان حامل سلاح ظاهر یا مخفی باشد در صورتی که بر حامل اسلحه عنوان محارب صدق نکند جزای مرتکب یا مرتکبان حبس از پنج تا پانزده سال و شلاق تا (۷۴) ضربه میباشد » .
مجازات جرم سرقت و گوشی تلفن همراه در خیابان ها نیز در ماده 653 قانون مجازات اسلامی تعیین شده است که بر اساس این ماده ، « هر کس در راه ها و شوارع به نحوی از انحاء مرتکب راهزنی شود ، در صورتی که عنوان محارب بر او صادق نباشد ، به سه تا پانزده سال حبس و شلاق تا 74 ضربه محکوم می شود » .
اما آنچه که معمولا در جرم سرقت موبایل شاهد هستیم ، آن است که سارق از طریق کیف قاپی و یا جیب بری اقدام به سرقت موبایل و گوشی افراد نموده است . این موضوع نیز در ماده 657 قانون مجازات اسلامی جرم انگاری شده است که بر اساس این ماده ، « هر کس مرتکب ربودن مال دیگری از طریق کیف زنی ، جیب بری و امثال آن شود ، به حبس از یک تا پنج سال و تا 74 ضربه شلاق محکوم خواهد شد » .
سرقت گوشی موبایل حدی
در صورتی که سرقت گوشی موبایل ، شرایط 14 گانه سرقت حدی را که در قانون مجازات اسلامی بیان شده است را به صورت همزمان داشته باشد ، سارق به مجازات سرقت حدی محکوم می شود . در صورتی که دزدی موبایل این شرایط را داشته باشد ، سارق در مرتبه اول به قطع چهار انگشت ، در مرتبه دوم قطع پا ، در مرتبه سوم به حبس ابد و در مرتبه چهارم سرقت حدی ، به اعدام محکوم می شود .
البته در نظر داشته باشید که شرایط 14 گانه ای که در قانون برای سرقت حدی تعریف شده است ، شرایط نسبتا دشوار و سختی هستند و بعید است که در جرم سرقت گوشی ، بتوان تمامی این شرایط را احراز نموده تا بتوان مرتکب سرقت حدی را به مجازات آن محکوم نمود .
جدیدترین قانون سرقت
در سال‌های اخیر، مجازات جرم سرقت در ایران طبق قانون مجازات اسلامی شامل مجازات‌های سختی همچون قطع عضو بوده است. این مجازات‌ها بسته به شدت جرم و نوع سرقت میتواند متفاوت باشد، از جمله قطع دست یا انگشتان دزد. این مجازات‌ها بخشی از مجازات‌های بدنی برای انواع جرایم، از جمله سرقت، در نظر گرفته شده است.
با این حال، این قوانین با انتقادات شدیدی از سوی سازمان‌های حقوق بشری جهانی مانند عفو بین‌الملل مواجه شده است که آنها را به عنوان مجازات‌های غیرانسانی و توهین‌آمیز محکوم می‌کنند. ایران همچنان به این مجازات‌ها متعهد است و به استناد به نیاز به بازدارندگی و اجرای عدالت بر اساس قوانین اسلامی، آنها را در محاکم اعمال میکند.
در عین حال، بسیاری از کشورها و نهادهای بین‌المللی به این قوانین اعتراض دارند و آن را مغایر با استانداردهای بین‌المللی حقوق بشر می‌دانند.
حرف آخر:
امیدوار هستیم از خواندن مطالب فوق نهایت استفاده را برده باشید اما اثبات بعضی از سرقت ها در دادگاه ها یا دفاع در خصوص نوع سرقت کار تخصصی است. پیشنهاد می گردد حتما از وکیل دادگستری استفاده نمایید.
گروه تحقیقاتی وکیل سلمان احدی مدافع حقوق شما در دادگاه با توانایی وتخصص خود از شما در این موضوع دفاع می کند .
شماره تماس 09120466204
