مطالبه وجه رسید عادی
مطالبه وجه رسید عادی:
رسید عادی، بهعنوان یک سند غیررسمی، به مستندات کتبی اطلاق میشود که در آن یک شخص (مدیون) به دیگری (طلبکار) نسبت به پرداخت مبلغ مشخصی تعهد میکند. برخلاف اسناد رسمی که از حمایت بیشتری برخوردارند، رسیدهای عادی تحت شرایط خاصی قابل استناد هستند و در صورت عدم پرداخت، طلبکار باید با ارائه دلایل کافی و مستندات، حق خود را از طریق مراجع قضایی مطالبه کند. طبق ماده ۱۲ قانون مدنی، هر شخص میتواند برای اثبات وجود دین خود به غیر از اسناد رسمی، به هر نوع دلیلی اتکا کند که از جمله آنها، رسیدهای عادی میباشد.
انواع رسید عادی
در زیر انواع رسیدهای عادی که میتوان بر اساس آنها دادخواست مطالبه وجه مطرح نمود، ذکرشده است:
1-فاکتور فروش: فرد صادرکننده فاکتور بر مبنای این رسید عادی و نیز اثبات تحویل کالاها، میتواند وجه آنها را مطالبه نماید.
2-رسید معمولی: شامل یک برگه است که در آن فردی اقرار به بدهی خود به شخص دیگر نموده است.
3-رسید واریز وجه بهحساب و یا کارت عابر بانک: در این حالت، پرینت حساب بانکی با مهر بانک برای اثبات واریز وجه الزامی است.
4-مطالبه وجه بر اساس قرارداد: در قراردادهای خریدوفروش و یا قراردادهای کارگزاری و … معمولاً یکی از شروط، نقلوانتقال وجه است که در صورت عدم ایفای تعهد شخص متعهد میتوان دادخواست مطالبه وجه بر اساس قرارداد را به مرجع قضایی صالح ارائه داد.
مطالبه وجه رسید عادی
وجود شاهد برای انتقال وجه بهصورت دستی: سختترین حالت اثبات طلب همین حالت است که باید یا شاهد معتبر و یا اقرار خود مدیون برای وجود دین وجود داشت باشد.
مراحل دادخواست مطالبه وجه رسید عادی
مرحله اول: تهیه مدارک لازم: خواهان باید مدارک مورد نیاز شامل اصل و کپی کارت ملی و شناسنامه، مستندات اثبات طلب (مانند رسید عادی، فاکتورها، یا هر نوع مدرک دیگری که اثباتکننده بدهی باشد) را جمعآوری کند.
مرحله دوم: ثبت دادخواست: با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، خواهان دادخواست خود را ثبت کرده و رسید مربوطه را دریافت میکند.
مرحله سوم: ارجاع به مرجع صالح: پس از ثبت دادخواست، پرونده به شورای حل اختلاف (برای مبالغ زیر ۲۰ میلیون تومان) یا دادگاه (برای مبالغ بالای ۲۰ میلیون تومان) ارجاع میشود.
مرحله چهارم: صدور رأی: قاضی با بررسی مدارک و شواهد ارائه شده، اقدام به صدور رأی مینماید. در صورت محکومیت خوانده، اجرای حکم به عهده دادگاه خواهد بود.
نکات حقوقی مطالبه وجه رسید عادی
۱-در مطالبه وجه بر اساس رسید عادی، امکان استفاده از قرار تأمین خواسته بدون خسارت احتمالی وجود ندارد. در مبالغ بالا و یا درزمانی که احتمال میرود، که فرد خوانده اموال خود را جابجا کند، بهتر است از خسارت احتمالی برای توقیف اموال استفاده شود که بسته به نظر قاضی معمولاً بین ۱۰ تا ۵۰ درصد ارزش خواسته هست.
۲-رسید عادی قابل نقلوانتقال نیست. بنابراین، در این نوع دعوی، صرفاً خواهان اصلی یعنی کسی برگه رسید عادی به نام اوست، حق تقدیم دادخواست دارد و میتواند صرفاً شخص مدیون را طرف مقابل دعوی قرار دهد.
۳-چنانچه در رسید عادی، تاریخ سررسید بدهی مشخص نشده باشد، برای دریافت خسارت تأخیرتأدیه باید به صورت قانونی مطالبه طلب انجامشده باشد. یعنی درصورتیکه خواهان برای گرفتن طلب خود به خوانده اظهارنامه داده باشد، میتواند از تاریخ اظهارنامه تقاضای تاخیرتادیه نماید.
رویه قضایی:
رویه قضایی در دعاوی مربوط به رسیدهای عادی، بهویژه در موارد عدم پرداخت بدهی، نشان میدهد که محاکم به شواهد و مدارک ارائه شده اهمیت زیادی میدهند. بر اساس رأیهای صادره، وجود شواهد معتبر (مانند شهادت شهود یا مستندات مستند) میتواند نقش کلیدی در پذیرش یا رد دعوی ایفا کند. همچنین، در بسیاری از پروندهها، قاضی ممکن است در صورت عدم وجود مدارک کافی، به عدم اعتبار سند عادی اشاره کند و حکم به رد دعوی بدهد.
اظهارنامه مطالبه وجه رسید عادی
در موضوع اظهارنامه مینویسید:
اظهارنامه مطالبه طلب بهموجب سند عادی
در خلاصه اظهارنامه مینویسید:
مخاطب محترم
با سلام و دعای خیر، احتراماً به تجویز ماده ۱۵۶قانون آئین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی مطالب ذیل رسماً و قانونا به شما ابلاغ میگردد:
نظر به اینکه اینجانب بهموجب رسید عادی مورخ ………………………. مبلغ ……………………… ریال از شما طلبکارم و حضرتعالی تابهحال اقدام به پرداخت دین خود ننمودهاید، لذا با ارسال این اظهارنامه به شما ابلاغ میشود ظرف مدت ۴۸ ساعت پس از ابلاغ این اظهارنامه نسبت به پرداخت دین خود اقدام نمایید وگرنه اینجانب برای احقاق حق به مراجع قضایی مراجعه خواهم نمود و شما مسئول پرداخت کلیه خسارات وارده خواهید بود.
با احترام
سپس فرم بالا را به دادسرا تحویل خواهید داد.
۴-در خصوص رسید اصل بر عدم تضامن خواهد بود ولو آنکه زیر برگه رسید عادی امضاء متعلق به افراد دیگری نیز درج گردد مگر آنکه بهصراحت قید شود به غیر مدیون اصلی شخص دیگری پرداخت وجه رسید عادی را تضمین نموده است .
نمونه دادخواست مطالبه وجه رسید عادی
خواهان: مشخصات طلبکار
خوانده: مشخصات بدهکار
تعیین خواسته و بهای آن: تقاضای صدور حکم مبنی بر محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ … ریال بانضمام کلیه خسارات دادرسی
دلایل و منضمات دادخواست: فتوکپی مصدق رسید عادی مورخ …
ریاست محترم دادگاه
با سلام و عرض ادب
احتراماً اینجانب … خواهان دعوا. مبلغ … ریال از خوانده محترم طلبکار میباشم. لازم به ذکر است که از خوانده محترم رسید کتبی موجود است که مؤید ادعای اینجانب میباشد که فتوکپی مصدق آن نیز به پیوست تقدیم گردیده است. نظر بهمراتب یادشده و امتناع نامبرده از پرداخت بدهی خود تقاضای رسیدگی و صدور حکم مبنی بر محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ طلب بانضمام کلیه خسارات دادرسی مورد استدعاست.
مطالبه طلب به استناد بارنامه:
بارنامه یکی از نمونه هزاران رسید عادی است که به استناد آن میتوان طلب خود را بابت حقالزحمه حملونقل مطالبه کرد.باید توجه داشت که خواهان(طلبکار) به استناد بارنامه میتواند دریکی از این دو محل طرح دعوی نماید:۱-محل اقامت خوانده(مدیون)۲-محل تحویل و تسلیم بار.
نمونه آراء در مورد مطالبه وجه رسید عادی
عنوان می گردد جهت جلوگیری از طولانی شدن مطالب فقط خلاصه آرای قضایی ذکر می شود و خوانندگان محترم می توانند برای مشاهده کامل آراء روی شماره ها کلیک کنند:
مرجع صالح در دعوای مطالبه وجه بابت حق سختی کار:
هر گونه اختلاف فردی بین کارفرما و کارگر از طریق هیات های تشخیص و حل اختلاف رسیدگی و حل و فصل خواهد شد. بنابراین دعوای مطالبه وجه بابت حق سختی کار در صلاحیت این مرجع است.
مطالبه وجه پرداختی به دستور شخص ثالث
چنانچه خواهان به دستور شخصی، مبلغ معینی را به حساب خوانده واریز کرده باشد، شخص آمر می تواند استرداد آن وجه را از خوانده مطالبه کند و خواهان در دعوی مطالبه وجه از خوانده، ذینفع محسوب نمی شود، بلکه باید طلب خود را از شخص آمر دریافت کند.
3- رأی شماره سه: در پروندهای، خواهان با استناد به رسید عادی، موفق به اثبات بدهی خود به خوانده شد و قاضی حکم به پرداخت مبلغ بدهی صادر کرد. در این پرونده، قاضی با استناد به شهادت شاهدان، وجود دین را تایید کرد.
4- رأی شماره چهار: در پروندهای دیگر، خواهان به دلیل عدم ارائه مدارک کافی، دعوی خود را با شکست مواجه شد. قاضی در رأی خود بر اهمیت وجود مستندات معتبر تأکید کرد و عدم وجود شهود را بهعنوان دلیل رد دعوی ذکر کرد.
مستندات قانونی مرتبط با دادخواست مطالبه وجه رسید عادی
1-نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
شماره نظریه: ۷/۹۳/۱۴۱۹ شماره پرونده: ۹۳-۰۲۶-۰۸۶۹ تاریخ نظریه: ۱۳۹۳/۰۶/۱۸
در خصوص پروندهای خواهان مطالبه وجهی از شخص خوانده را مینماید که در حین رسیدگی شخص ثالث تعهد میکند در مدت معینی طلب خواهان را پرداخت نماید و دادگاه مبادرت به صدور گزارش اصلاحی مینماید. آیا گزارش اصلاحی صادره مبنی بر تعهد شخص ثالث بر پرداخت طلب خواهان صحیح میباشد؟ و بر اساس گزارش اصلاحی صادره میتوان در صورت استنکاف شخص ثالث اعمال ماده ۲ نحوه اجرای محکومیتهای مالی کرد؟
تعهد شخص ثالث مبنی بر پرداخت طلب خواهان از خوانده ضمن گزارش اصلاحی فرض قسمت اول، فاقد اشکال قانونی است. ولی به نظر میرسد با توجه به ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی، اعمال ماده مذکور فقط در مورد محکومعلیه ممکن است و قابل تسری به شخص ثالث نیست.
2-ماده ۲۶۵ قانون مدنی:
هر کس مالی به دیگری بدهد ظاهر در عدم تبرع است بنابراین اگر کسی چیزی به دیگری بدهد بدون اینکه مقروض آن چیز باشد میتواند استرداد کند.
برای موفقیت در مطالبه وجه بر اساس رسید عادی، رعایت نکات زیر توصیه میشود:
جمعآوری مستندات: همیشه قبل از ثبت دادخواست، تمام مستندات مربوط به بدهی و رسید عادی را جمعآوری و مرتب کنید. مستندات معتبر شانس موفقیت شما را افزایش میدهند.
استفاده از وکیل: در دعاوی پیچیده، مشاوره با وکیل متخصص در امور مالی و حقوقی میتواند به شما کمک کند تا بهترین استراتژی را برای رسیدن به حق خود انتخاب کنید.
ثبت اظهارنامه: ارسال اظهارنامه به خوانده قبل از طرح دعوی، میتواند به عنوان یک اقدام حقوقی مؤثر، او را به پرداخت بدهی خود ترغیب کند و احتمال رسیدگی سریعتر را افزایش دهد.
آگاهی از زمانهای قانونی: توجه به زمانهای قانونی برای ارائه شکایت و سایر اقدامات (مانند مهلتهای اعتراض و …) ضروری است تا حق شما محفوظ بماند.