نقش واحد حقوقی در شرکت های تجاری
نقش واحد حقوقی در شرکت های تجاری در تضمین انطباق با قوانین، مدیریت ریسکهای حقوقی و حمایت از منافع شرکت بسیار پر رنگ است. این واحد با ارائه مشاورههای حقوقی، تدوین و بررسی قراردادها، مدیریت دعاوی و آموزش کارکنان، به بهبود عملکرد و پایداری شرکت کمک میکند.
اهمیت نقش واحد حقوقی در شرکت های تجاری
1. تضمین انطباق با قوانین و مقررات: واحد حقوقی با آگاهی از آخرین تغییرات قوانین و مقررات، اطمینان حاصل میکند که فعالیتهای شرکت در چارچوب قانونی انجام میشود و از بروز مشکلات حقوقی جلوگیری میکند.
2. مدیریت ریسکهای حقوقی: شناسایی، ارزیابی و کاهش ریسکهای حقوقی از وظایف اصلی واحد حقوقی است. این واحد با تدوین قراردادهای دقیق، ارائه مشاوره در خصوص مسائل حقوقی و پیگیری دعاوی، از شرکت در برابر خسارات احتمالی محافظت میکند.
3. حمایت از حقوق شرکت: در صورت بروز اختلاف یا طرح دعوی علیه شرکت، واحد حقوقی با دفاع از حقوق شرکت در مراجع قضایی، از منافع شرکت حفاظت میکند.
4. بهبود تصمیمگیری مدیریتی: واحد حقوقی با ارائه مشاورههای حقوقی در تصمیمگیریهای مهم مدیریتی، به مدیران کمک میکند تا بهترین تصمیمات را اتخاذ کنند.
5. افزایش بهرهوری: با کاهش هزینههای ناشی از مشکلات حقوقی و بهبود کارایی، واحد حقوقی به افزایش بهرهوری شرکت کمک میکند.
وظایف اصلی واحد حقوقی
مشاوره حقوقی: ارائه مشاوره به کلیه بخشهای شرکت در زمینههای مختلف حقوقی از جمله قراردادها، مالکیت فکری، حقوق کار و مسئولیت مدنی.
تدوین و بررسی قراردادها: تهیه و بررسی قراردادهای تجاری، قراردادهای کار، قراردادهای تأمین کالا و خدمات و سایر قراردادهای مرتبط با فعالیتهای شرکت.
مدیریت دعاوی: پیگیری دعاوی حقوقی علیه یا له شرکت، دفاع از حقوق شرکت در مراجع قضایی و اجرای احکام قضایی.
انطباق با قوانین و مقررات: اطمینان از انطباق فعالیتهای شرکت با قوانین و مقررات جاری، از جمله قوانین مالیاتی، محیط زیستی و کار.
آموزش حقوقی: برگزاری دورههای آموزشی برای کارکنان به منظور افزایش آگاهی آنها از قوانین و مقررات مرتبط با فعالیتهایشان.
مدیریت داراییهای فکری: ثبت و حفاظت از علائم تجاری، اختراعات، طرحهای صنعتی و سایر داراییهای فکری شرکت.
چالشهای پیش روی واحد حقوقی
تغییرات سریع قوانین و مقررات: واحد حقوقی باید بهطور مداوم خود را با تغییرات سریع قوانین و مقررات تطبیق دهد.
پیچیدگی مسائل حقوقی: مسائل حقوقی در دنیای کسبوکار بسیار پیچیده و متنوع هستند و نیازمند تخصص و دانش عمیق در زمینههای مختلف حقوقی است.
کاهش هزینهها: واحد حقوقی باید به دنبال راههایی برای کاهش هزینههای حقوقی و افزایش بهرهوری باشد.
قوانین جدید مرتبط با نقش واحد حقوقی در شرکت های تجاری
در سالهای اخیر، تغییرات مهمی در قوانین مرتبط با شرکتهای تجاری صورت گرفته است. بهعنوان مثال، در ۴ دی ۱۴۰۳، هیئت عمومی دیوان عالی کشور رأی وحدت رویهای صادر کرد که بر اساس آن، محدودیتهای مندرج در اساسنامه شرکتهای سهامی خاص درباره نقل و انتقال سهام، مطابق با ماده ۴۱ لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت، معتبر شناخته شد. این ماده بیان میکند که در شرکتهای سهامی عام، نقل و انتقال سهام نمیتواند مشروط به موافقت مدیران شرکت یا مجامع عمومی صاحبان سهام شود؛ اما در شرکتهای سهامی خاص، اساسنامه میتواند محدودیتهایی در این زمینه مقرر کند.
در اینجا متن کامل مواد 2، 3، 4 و 20 قانون تجارت ایران آمده است:
ماده 2 قانون تجارت
موضوعات زیر معاملات تجاری محسوب میشوند:
1. خرید یا تحصیل هر نوع مال منقول به قصد فروش یا اجاره، اعم از اینکه تصرفاتی در آن شده یا نشده باشد.
2. تصدی به حملونقل از راه خشکی یا آب یا هوا به هر نحوی که باشد.
3. هر قسم عملیات دلالی یا حقالعملکاری (کمیسیون) و یا عاملی و همچنین تصدی به هر نوع تأسیساتی که برای انجام بعضی امور ایجاد میشود؛ مانند تسهیل معاملات ملکی یا پیدا کردن خدمه یا تهیه و رسانیدن ملزومات و غیره.
4. تأسیس و بهکارانداختن هر قسم کارخانه مشروط بر اینکه برای رفع حوائج شخصی نباشد.
5. تصدی به عملیات حراجی.
6. تصدی به هر قسم نمایشگاههای عمومی.
7. هر قسم عملیات صرافی و بانکی.
8. معاملات برواتی اعم از اینکه بین تاجر یا غیر تاجر باشد.
9. عملیات بیمه بحری و غیربحری.
10. کشتیسازی و خریدوفروش کشتی و کشتیرانی داخلی یا خارجی و معاملات مربوط به آنها.
ماده 3 قانون تجارت
معاملات ذیل بهخودیخود تجارتی محسوب میشوند:
1. کلیه معاملات بین تجار و کسبه و صرافان و بانکها.
2. کلیه معاملاتی که تاجر یا غیرتاجر برای حوائج تجارتی خود انجام میدهد.
3. کلیه معاملاتی که اجزاء یا خدمه یا شاگرد تاجر برای امور تجارتی ارباب خود انجام میدهند.
4. کلیه معاملاتی که شرکتهای تجارتی انجام میدهند.
ماده 4 قانون تجارت
عملیات تجارتی چه برای تاجر باشد و چه برای غیرتاجر تابع مقررات قانون تجارت است، مگر آنکه خلاف آن تصریح شده باشد.
ماده 20 قانون تجارت
شرکتهای تجارتی بر هفت قسم هستند:
1. شرکت سهامی
2. شرکت با مسئولیت محدود
3. شرکت تضامنی
4. شرکت مختلط غیرسهامی
5. شرکت مختلط سهامی
6. شرکت نسبی
7. شرکت تعاونی تولید و مصرف
توضیح تکمیلی:
این مواد، بخش مهمی از چارچوب حقوقی تجارت در ایران را تشکیل میدهند و تعریفها و دستهبندیهایی ارائه میدهند که بر اساس آنها میتوان فعالیتهای تجاری و شرکتها را شناسایی و مدیریت کرد.
نتیجهگیری
نقش واحد حقوقی در شرکت های تجاری یک سرمایه ارزشمند برای هر شرکت تجاری است. با داشتن یک واحد حقوقی قوی و کارآمد، شرکتها میتوانند ریسکهای حقوقی خود را کاهش دهند، از حقوق خود دفاع کنند و به موفقیت پایدار دست یابند. توجه به تغییرات قوانین و مقررات و تطبیق با آنها، از جمله وظایف حیاتی این واحد است که به پایداری و رشد شرکت کمک میکند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، میتوانید به مقالات علمی و تخصصی در زمینه حقوق تجارت مراجعه کنید. توجه داشته باشید که این مقاله صرفاً به منظور ارائه اطلاعات کلی در مورد نقش واحد حقوقی در شرکت های تجاری تهیه شده است و نمیتواند جایگزین مشاوره حقوقی تخصصی باشد. برای دریافت مشاوره حقوقی در خصوص مسائل خاص خود، حتماً با یک وکیل متخصص مشورت کنید.
گروه حقوقی سلمان احدی، به رهبری آقای سلمان احدی، وکیل پایه یک دادگستری با شماره پروانه ۵۲۶۰۹، در تهران فعالیت میکند. این گروه با بهرهگیری از تیمی متخصص و مجرب، خدمات متنوعی در حوزههای مختلف حقوقی از جمله دعاوی ملکی،تجاری، کیفری، خانواده و امور شرکتها ارائه میدهد. از جمله خدمات این مجموعه میتوان به مشاوره حقوقی تلفنی، وکالت در دعاوی مختلف، تنظیم قراردادها و نمایندگی در مراجع قضایی اشاره کرد. دفتر گروه حقوقی سلمان احدی در تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، خیابان سپهر، نبش درختی، خیابان کوثر، پلاک ۷، طبقه ۶، واحد ۲۳ واقع شده است. برای هماهنگی ملاقات حضوری، میتوانید با شماره 09120466204 تماس حاصل فرمایید.