احکام اراضی دایر و بایر شهری
احکام اراضی دایر و بایر شهری در نظام حقوقی ایران از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. این اراضی طبق قوانین و آیین‌نامه‌های مختلفی مورد بررسی و مدیریت قرار می‌گیرند که آخرین تغییرات و اصلاحات آنها در سال ۱۴۰۳ صورت گرفته است. در ادامه به معرفی و بررسی این دو نوع زمین و نحوه برخورد قانونی با آنها می‌پردازیم:
1. تعریف انواع اراضی شهری
بر اساس قانون زمین شهری:
اراضی دایر:
زمین‌هایی هستند که سابقه عمران و احیا دارند و همچنان به صورت آباد و بهره‌برداری شده باقی مانده‌اند.
اراضی بایر:
زمین‌هایی که در گذشته احیا شده‌اند اما به تدریج به حالت موات برگشته‌اند. این زمین‌ها ممکن است صاحب مشخصی داشته یا نداشته باشند.
2. حقوق و تعهدات مالکین
مالکین اراضی بایر موظفند این زمین‌ها را طبق مقررات به شهرداری یا دولت بفروشند. دولت نیز می‌تواند این اراضی را به قیمت کارشناسی خریداری و برای توسعه شهری از آن استفاده کند.
اراضی موات و بایر که بدون مجوز قانونی پس از تصویب قانون لغو مالکیت اراضی موات شهری (۵ تیر ۱۳۵۸) احیا شده‌اند، حق مالکیت خاصی ایجاد نمی‌کنند و به دولت باز می‌گردند.
3. آیین‌نامه‌های اجرایی
کمیسیون‌های تشخیص اراضی، وظیفه دارند مالکیت و نوع کاربری اراضی را مشخص کنند. این کمیسیون‌ها با حضور نمایندگان وزارت دادگستری، شهرداری و سازمان زمین شهری تشکیل می‌شوند.
4. جدیدترین اصلاحات قانونی
در اصلاحات سال ۱۴۰۳، تغییراتی در نحوه ارزیابی بهای زمین و شرایط واگذاری زمین‌های دایر و بایر به دولت صورت گرفته است. همچنین تأکید شده است که واگذاری این اراضی به اشخاص حقیقی یا حقوقی تنها با رعایت آیین‌نامه‌های مصوب وزارت مسکن و شهرسازی ممکن است.
—
می‌توانید متن کامل و جزئیات قانون اراضی شهری را از طریق لینک رسمی زیر در پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی مطالعه کنید:
متن قانون اراضی شهری.
کمیسیون ماده ۱۲ قانون زمین شهری
یک نهاد قانونی است که به منظور تشخیص نوع اراضی شهری (دایر، بایر یا موات) تشکیل می‌شود. وظیفه اصلی این کمیسیون، بررسی و صدور رأی در خصوص وضعیت اراضی و تطبیق آن با تعاریف قانونی است.
وظایف و اختیارات کمیسیون ماده ۱۲:
1. تشخیص نوع زمین:
تعیین اینکه زمین مورد نظر دایر، بایر یا موات است.
2. رسیدگی به اعتراضات:
بررسی اعتراضات مالکان یا متقاضیان نسبت به تصمیمات مربوط به اراضی.
3. صدور رأی نهایی:
رأی کمیسیون در اغلب موارد قطعی و لازم‌الاجرا است، اما در موارد خاص امکان اعتراض در مراجع قضایی وجود دارد.
ترکیب اعضای کمیسیون:
کمیسیون ماده ۱۲ شامل نمایندگانی از:
وزارت دادگستری،
وزارت مسکن و شهرسازی،
و شهرداری محل است.
اهمیت کمیسیون:
این کمیسیون نقش مهمی در مدیریت اراضی شهری دارد و تصمیمات آن تأثیر مستقیمی بر حقوق مالکیت و امکان استفاده از زمین‌های شهری دارد.
برای اطلاعات بیشتر می‌توانید به پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز پژوهش‌های مجلس مراجعه کنید.
وکیل سلمان احدی یکی از وکلای برجسته و متخصص در حوزه دعاوی مربوط به اراضی شهری است. گروه حقوقی ایشان با ارائه مشاوره تخصصی در زمینه‌های مرتبط با اراضی دایر، بایر و موات، آماده ارائه خدمات حقوقی به موکلین می‌باشد. اگر با مشکلات حقوقی مربوط به مالکیت یا واگذاری این نوع اراضی مواجه هستید، می‌توانید برای مشاوره با وکیل احدی تماس بگیرید.
شماره تماس: 09120466204
برای اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره تخصصی، می‌توانید به سایت گروه حقوقی وکیل سلمان احدی مراجعه کنید.
