اثبات شراکت
اثبات شراکت به معنای ارائه دلایل و مدارکی است که نشان‌دهنده وجود یک رابطه شراکتی بین افراد باشد. این فرآیند به‌خصوص زمانی که شرکا با یکدیگر دچار اختلاف میشوند، اهمیت پیدا می‌کند. در این مقاله، به بررسی روش‌های اثبات شراکت، ویژگی‌ها و الزامات قانونی آن پرداخته خواهد شد. ما همچنین به تحلیل دعاوی مرتبط با شراکت و مراحلی که برای طرح این دعاوی در دادگاه‌ها لازم است، خواهیم پرداخت. هدف ما از این بررسی، فراهم آوردن درک عمیق‌تری از این مقوله مهم و ارائه راهنمایی‌های لازم برای افرادی است که در حال ورود به شراکت هستند یا با چالش‌های قانونی در این زمینه روبه‌رو هستند
دراکثر مواقع افراد با انعقاد قرارداد شراکت به‌صورت شفاهی اقدام به شراکت در امری می‌نمایند که ممکن است در این آینده این شراکت انکار شود،پس باید برای اثبات آن تلاش نمایید ما در این مقاله به مبحث اثبات شراکت پرداخته‌ایم برای کسب اطلاعات بیشتر با ما همراه باشید.
زمانی که میان دو شریک، بر سر میزان و زمان شراکت اختلاف رخ می‌دهد و علاوه بر آن سند رسمی برای اثبات شراکت وجود ندارد، می‌بایست ابتدا دعوی اثبات شراکت مطرح شود. اثبات شراکت و نیز انتقال سهم الشرکه یکی از دعاوی مالی محسوب میشود و بسته به میزان مدارک مستدل موجود میتواند بسیار سخت وپیچیده باشد.
ویژگی‌های شراکت:
شراکت عبارت است از اجتماع حقوق مالکین متعدد در شیء واحد به نحو اشاعه. بنابراین، هدف واحد در شراکت، که عمدتاً منافع مالی است، از شروط اساسی شراکت است.
اشتراک در منافع: شرکا به‌طور مشترک از سود و زیان فعالیت‌ها بهره‌مند میشوند.
مسئولیت مشترک: هر یک از شرکا به نسبت سهم خود، مسئولیت‌ها و تعهدات را بر عهده دارند.
مدیریت مشترک: مدیریت و اداره فعالیت‌ها معمولاً به‌طور مشترک و با توافق شرکا انجام میشود.
انعطاف‌پذیری: شراکت‌ها می‌توانند به‌راحتی تغییر کنند و در صورت توافق شرکا، شرایط جدیدی تعیین شود
بر اساس ماده ۵۷۱ قانون مدنی:
شراکت در اموال به چند طریق ممکن است رخ دهد:
الف)از طریق قوه قاهره: مانند ارث که تمامی وراث در مال الارث با یکدیگر شریک هستند.
ب)بااراده و میل و رضایت طرفین: این امر معمولاً بر اساس انعقاد قراردادهای مختلف صورت می‌گیرد. به‌طور مثال زمانی که دو یا چند نفر برای یک زمین اسناد مشاعی به میزان سهم خود می‌گیرند، بر روی ملک مذکور، نوعی شراکت دارند.
شراکت در اموال برای دستیابی به هدف مشترک: معمولاً در این نوع شرکت‌ها مجموعه‌ای از فعالیت‌های مدنی و تجاری انجام میشود و سود و زیان حاصله رابین خود با نسبت‌های مشخص تقسیم می‌نمایند. به این نوع فعالیت‌ها شرکت گفته میشود.
شراکت مدنی:
در شراکت مدنی، دو یا چند نفر قصد می‌کنند که مال مشاع خود را اداره کنند و با یکدیگر عقد شرکت می‌بندند. براساس این عقد شرکت، هرکدام از شرکا مالک مال مشاعی بوده و شرکت مدنی دارای شخصیت مستقل از شرکا نخواهد بود.
چنانچه شراکت یکی از شرکا، از جانب شریک یا شرکای دیگر مورد انکار باشد و یا در مورد میزان شراکت و سهم الشرکه و یا تعهدات اختلاف حاصل شود، فردی که شراکت وی مورد انکار است باید با ارائه دلایل مستدل دادخواست اثبات شراکت و نیز انتقال سهم الشرکه را همزمان را به دادگاه تقدیم نماید.
ویژگی‌های شراکت مدنی:
عدم شخصیت حقوقی مستقل: شراکت مدنی دارای شخصیت حقوقی مستقل نیست و شرکا به‌صورت شخصی مسئولیت دارند.
اداره مشترک: شرکا باید به‌طور مشترک به اداره مال بپردازند و هر یک میتواند به نمایندگی از دیگری عمل کند.
تقسیم سود و زیان: سود و زیان ناشی از فعالیت‌ها باید بر اساس توافق شرکا تقسیم شود.
دلایل دعوی اثبات شراکت :
1-سند عادی:
یا همان شراکت‌نامه که بین شرکا به امضا می‌رسد و در مورد میزان آورده هرکدام از شرکاء، تعهدات و میزان سهم الشرکه هرکدام تصمیم‌گیری شده است. چنانچه در مورد نحوه تقسیم سود و زیان، مطلبی ذکر نشده باشد، میزان تقسیم سود و زیان بر اساس نظر کارشناس رسمی دادگستری انجام میشود.
2-شاهد:
چنانچه دو شاهد عادل مرد وجود داشته باشد که به شراکت فی‌مابین افراد شهادت دهند، می‌توان شراکت را اثبات نمود. شهود می‌توانند از سایر شرکا نیز باشند.
3-اتیان سوگند:
چنانچه هیچ‌کدام از ادله فوق وجود نداشته باشد،بسته به نظر قاضی می‌توان از سوگند استفاده نمود.
در شرکتهای تجاری، اساسنامه شرکت و یا برگه سهام و یا برگه جذب سرمایه، مهم‌ترین دلیل برای اثبات شراکت است.
نکته: سوگند تنها در صورت فقدان شواهد دیگر میتواند مورد استفاده قرار گیرد و معمولاً اعتبار کمتری دارد.
طرق اثبات شراکت در شرکت تجارتی:
اثبات شراکت در شرکت های تجارتی از طریق ادله موجود در قانون مدنی، صورت می‌گیرد و علاوه بر این ادله، می توان از طرق دیگر هم برای اثبات استفاده کرد:
الف) سند
همانطور که پیشتر توضیح دادیم، سند برای دادگاه قابل قبول است.
ب) اساسنامه
اساسنامه شرکت، سند دیگری است میتواند وجود شراکت و شرکت را اثبات نماید. در اساسنامه نام اعضای شرکت، میزان سهم هرکدام، نحوه فعالیت اعضای شرکت و تصمیمات معین میشود.
پ) ثبت شرکت
پس از آن که هر یک از شرکا با توجه به نوع شرکت که قصد تشکیل آن را دارند، آورده های نقدی و غیر نقدی خود را به میزان مشارکتشان، فراهم کردند، اقدام به ثبت شرکت می‌کنند که از طریق ثبت شرکت، نام شرکا و وجود شراکت آن‌ها اثبات میگردد.
ت) سایر ادله
در مورد سایر ادله از جمله اقرار، شهادت، سوگند و اماره شرایطی که برای اعمال آن‌ها در امور مدنی است، در مورد امور تجارتی هم قابل اجراست.
مراحل دادخواست اثبات شراکت:
خواهان دعوی باید دادخواست اثبات شراکت خود را به همراه مدارک خود در دفتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت نماید پس از ثبت دادخواست، بر اساس محل و مبلغ شراکت به شورای حل اختلاف و یا دادگاه صالح ارجاع خواهد شد.
دادگاه با بررسی دلایل خواهان و دفاعیات خوانده اقدام به صدور رأی می‌نماید.
پس از صدور حکم قطعی به نفع خواهان، خوانده باید میزان مبلغ محکومیت را در حق خواهان دعوی پرداخت کرده و پس‌ازآن شراکت بر منوال جدید طی میگردد، مگر آنکه طرفین به دنبال فسخ قرارداد شراکت باشند.
نمونه دادخواست اثبات شرکت
در زیر یک نمونه دادخواست تحریر گردیده است و هر فرد با توجه به نوع دعوی خود باید این دادخواست‌ها را تغییر و درواقع شخصی‌سازی نماید و با توجه به اینکه هزینه طرح این دعوی معادل سه و نیم در صد از کل خواسته در مرحله نخستین و چهار و نیم در صد از کل خواسته در مرحله تجدیدنظر میباشد لذا بهتر است ابتدا از مشاوره وکیل دادگستری بهره مند شویدتا از صرف زمان و هزینه مالی اشتباه اجتناب نمایید.
ذکر چند نکته:
شرکتهای تجارتی بهمحض تشکیل، دارای شخصیت حقوقی میشوند و درصورتیکه از پرداخت سود قابلتقسیم بین شرکا خودداری کند یا از دادن سهام سهامداران امتناع کند میتواند طرف دعوی قرار بگیرد.
در صورتیکه میزان سهم الشرکه تا ۲۰ میلیون تومان باشد؛ مرجع صالح شورای حل اختلاف است، بیش از این مبلغ را دادگاه صالح است. باید توجه کرد ملاک دادگاه و شورای حل اختلاف محل اقامتگاه قانونی شرکت است. اقامتگاه قانونی آخرین محلی است که در روزنامه رسمی چاپشده است.
نمونه دادخواست
برگ دادخواست به دادگاه عمومی
خواهان:……… خانم/آقای.. به آدرس…..
خوانده:………..خانم/آقای.. به آدرس…..
وکیل:…………. سلمان احدی به آدرس تهران
تعیین خواسته وبهای آن:……… الزام به تحویل سهم الشرکه به انضمام کلیه خسارات دادرسی
دلایل و منضمات دادخواست
۱-اظهارنامه شماره… ۲- کپی مصدق کارت شناسایی ۳- کپی مصدق صورت‌جلسه مورخ… ۴- شهادت شهود و عنداللزوم استماع شهادت شهود ۵- فیش واریزی بانک
ریاست محترم …..
با سلام و درود احتراماً اینجانب… خواهان به استحضار می‌رساند که مطابق صورت‌جلسه مورخ… بین اینجانب و خوانده محترم یعنی شرکت سرمایه‌گذاری… با مدیریت عاملی وقت آقای… مقرر گردید در بدو امر هرکدام از طرفین مبلغ ۴۰۰ میلیون تومان به‌عنوان آورده گذاشته و نسبت به خرید یک قطعه زمین و ساخت آن جهت کارخانه گچ، به منفعتی دست‌یابیم که در مورخ…. در حضور شاهدین مبالغ پرداخت و صورت‌جلسه‌ای تنظیم و موارد در آن ذکر و نیز وکالت‌نامه ای تنظیم جهت انجام امور اداری و گرفتن سند به خوانده داده شد ولی متأسفانه پس از خریداری زمین فوق و ساخت کارخانه متوجه شدم که ۶ دانگ به نام خوانده سند خورده است و علی‌رغم مراجعات مکرر و متوالی از تحویل سهم الشرکه اینجانب با توجه به افزایش قیمت آن خودداری نموده و می‌نمایند. البته علیه ایشان شکایت خیانت‌درامانت نیز مطرح و با شماره… در شعبه… کیفری دو… طرح گردید و در حال رسیدگی است فلذا تقاضای الزام خوانده به تحویل سهم الشرکه و خسارات دادرسی مورد استدعاست.
باوجوداین دادخواست که ازنظر قضایی کامل میباشد اما درهرحال با توجه به متفاوت بودن هر پرونده و دارا بودن نکات و ظرایف خاص خود لذا این دادخواست شمارا از مشاوره با وکیل بی‌نیاز نمی‌نماید.
نمونه رای دادگاه در اثبات شراکت
چنانچه قراردادی جهت تأسیس شرکت برای انجام امور تجاری میان دو شخص منعقد شده باشد و یکی از طرفین به دلیل عدم انجام تعهدات توسط طرف دیگر، به دنبال بر هم زدن این شراکت باشد، باید طبق مقررات قانون تجارت ویا اساسنامه شرکت، از دادگاه تقاضای انحلال شرکت را کند و تأیید فسخ قراداد، در این فرض جایی ندارد.
درخصوص تجدیدنظرخواهی آقای پ. پ. باوکالت آقای س. ه. بطرفیت تجدیدنظرخوانده آقای ر. ه. باوکالت آقای علی ر. نسبت به دادنامه شماره9401135 مورخه1394/12/11 صادره ازشعبه44 دادگاه عمومی حقوقی تهران که بموجب آن حکم به تایید فسخ قراردادمورخه 1388/6/1 بانضمام هزینه دادرسی وحق الوکاله وکیل طبق تعرفه صادرواعلام گردیده است واردوموجه بوده ودادنامه مطروحه مستوجب نقض میباشد زیراباعنایت به بند2 قراردادفیمابین متداعیین پرونده که موضوع قرارداد ونوع فعالیت راتولید وفروش انواع کابینت اعلام کرده اند واقدام وفعالیت پیش بینی شده وفق ماده 2قانون تجارت مصداق معاملات تجارت محسوب میشود وازطرفی تجدیدنظرخوانده درلایحه دفاعیه تجدیدنظرخواهی اظهارداشته که تجدیدنظرخواه اقدام به ثبت شرکت پ. پارت صنعت پرنگ نموده است وهرچندکه ازنام های احتمالی پیش بینی شده درقرارداد نمیباشد اززمان تاسیس تاکنون هیچگونه سهام وسودی به نامبرده تعلق نگرفته است که دراین صورت بایدانحلال شرکت راطبق مقررات قانون تجارت ویا اساسنامه شرکت درخواست نماید وموضوع معنونه خارج ازعقود مدنی میباشدازاین رو دادگاه باستنادقسمت اول ازماده 358قانون آئین دادرسی دادگاههای عمومی وانقلاب درامورمدنی ضمن نقض دادنامه مطروحه قرارعدم استماع دعوی خواهان بدوی صادرواعلام میگردد رای صادره قطعی است .
شعبه 62 دادگاه تجدیدنظر استان تهران – مستشار و مستشار
یوسف یعقوبی محمودآبادی – علی مداح
نمونه آرای دیگر در موضوع های مشابه شراکت
شرط استرداد اموال موضوع شراکت
دعوی استرداد اموال موضوع شراکت ولو آنکه از طرف یکی از شرکاء تأمین شده باشد، تا قبل از تقسیم ماحصل مشارکت پس از انقضای مدت قرارداد، قابلیت استماع ندارد؛ زیرا با وجود عدم تقسیم، اموال در مالکیت مشاع طرفین است.
تأثیر شراکت مدنی در تحقق بزه خیانت‌درامانت
شراکت مدنی متهم در موضوع اتهام، مانع از تحقق بزه خیانت درامانت است.
اهمیت مشاوره حقوقی:
همیشه توصیه میشود قبل از ورود به شراکت، با وکیل مشورت شود تا از جوانب قانونی شراکت آگاهی کامل کسب شود.
توجه به جزئیات:
شراکت‌ها نیازمند توجه دقیق به جزئیات و تنظیم مستندات صحیح هستند تا از بروز مشکلات قانونی جلوگیری شود.
گروه تحقیقاتی وکیل سلمان احدی
گروه تحقیقاتی وکیل سلمان احدی با پیگیری‌های مستمر و به‌موقع در مورد پرونده‌های موکلین درزمینهٔ شرکت‌ها و اختلافات و دعاوی حقوقی و کیفری و خانواده و ثبتی سعی دارد که یک گروه قوی و با بهره‌مندی از علم نوین حقوقی با مشاوره‌های خود ، شما هموطنان گرامی را در مواجه‌شدن با مشکلات در پیشنهاد یک‌راه درست حقوقی و قانونی راهنمایی و هدایت کند و با امکانات مشاوره‌های حقوقی و کیفری آنلاین و مشاوره‌های تلفنی و مشاوره‌های حضوری در تهران با منشور اخلاقی مسئولیت‌پذیری رضایت هموطنان را به دنبال خواهد داشت.
