دستور توقف عملیات اجرایی
دستور توقف عملیات اجرایی نوعی دستور موقت است که در آن بنا به درخواست فرد خواهان و نیز حکم دادگاه، بهصورت موقت اجرای حکم که عموماً توقیف اجرایی است، تا تعیین تکلیف حقوق تمامی ذینفعان متوقف میگردد. معمولاً دستور توقف در اعتراض ثالث اجرایی به یک حکم رخ میدهد. بسیاری از افراد به دلیل عدم آشنایی به روند دادخواست اعتراض ثالث اجرایی و نیز دستور عملیات اجرایی، از گرفتن حقوق خود بازمیمانند. در این مقاله، با توضیح هر یک از مفاهیم فوق، نحوه مطرح نمودن هر یک از درخواستهای فوق را ارائه خواهیم نمود.
مطابق با مواد ۱۴۶ و ۱۴۷ قانون اجرای احکام مدنی، چنانچه شخص ثالث نسبت به توقیف مالی که بهموجب حکم دادگاه، برای آن اجراییه صادرشده اظهار حق نماید چنانچه ادله وی برای این حق، سند رسمی بوده و تاریخ تنظیم سند، قبل از تاریخ توقیف باشد، میتواند دستور توقف عملیاتی را خواستار شود. یکی از مهمترین ویژگیهای اعتراض ثالث اجرایی آن است که درصورتیکه دلایل خواهان این اعتراض قوی و شامل سند رسمی باشد، نیاز به سپردن تأمین و یا خسارت احتمالی نزد دادگاه نخواهد داشت.
مفهوم توقف عملیات اجرایی:
توقیف در دو شکل تأمینی و اجرایی انجام میشود. توقیف اجرایی توقیفی است که از طریق واحد اجرای ثبت و یا اجرای احکام و پس از حکم قطعی صورت میگیرد. بنابراین، دستور توقف عملیات اجرایی، یعنی متوقف کردن موقت اجرای حکم قطعی دادگاه و یا اداره ثبت است. مطابق با ماده ۲۴ قانون اجرای احکام مدنی، دادورز اجرای احکام، پس از شروع فرایند اجرای حکم نمیتواند اجرای حکم را تعطیل نماید و یا به تأخیر اندازد، مگر بهحکم به دادگاهی که صلاحیت صدور دستور توقف عملیات اجرایی را داشته باشد.
انواع توقیف عملیات اجرایی
اگر قرار باشد به تفکیک توقیف اموال بپردازیم می توان عنوان کرد که توقیف به دو شکل محتمل است وجود داشته باشد:
- توقیف تأمینی
- توقیف اجرایی
موارد توقیف عملیات اجرایی:
در موارد زیر میتوان، تقاضای توقف عملیات اجرایی را به دادگاه و یا اجرای ثبت ارائه نمود:
الف ) فوت و یا حجر محکومعلیه:
چنانچه فرد محکوم فوت نماید و یا محجور شود، میبایست ورثه مرحوم و یا مدیر اموال محجور طرف دعوی قرار بگیرد. بنابراین، عملیات اجرایی تا مشخص شدن ورثه و یا تعیین قیم و مدیر اموال برای شخص محجور متوقف میگردد.
ب) رضایت محکومله:
چنانچه فردی که حکم توقیف اجرا به نفع وی صادرشده، رضایت کتبی خود را مبنی بر توقف و یا تأخیر در انجام عملیات اجراییه، به دادگاه ارائه نماید، دادگاه دستور توقف عملیات اجرایی را صادر مینماید.
پ) ادعای متصرف مال توقیفشده به داشتن حق از مال:
چنانچه مالی که توقیفشده دارای متصرف باشد، مانع اجراییه نیست، مگر اینکه متصرف طی یک دادخواست، مدعی حق مالکیت نسبت بهکل و یا بخشی ازملک باشد که چنانچه مدارک وی مستدل باشد، دادگاه دستور توقف عملیات اجرایی را صادر مینماید.
ت) عدم تطابق مال اعلامشده از محکوم با واقعیت:
چنانچه در هنگام اجرای حکم مشخص گردد، مال اعلامشده متعلق به محکوم نیست و یا اوصاف اعلامشده از طرف خواهان دعوی با اوصاف واقعی مال مطابقت ندارد (مثلاً عدم تطابق پلاک ملک، متراژ، میزان مال منقول و …) دادگاه تا اصلاح مورد فوق اجرای حکم را متوقف مینماید.
ث)ارائه دادخواست واخواهی توسط محکومعلیه
اگر محکومعلیه در هیچیک از مراحل دادرسی حضور نداشته و نیز ابلاغیههای مربوط به پرونده را دریافت نکرده باشد و حکم صادره علیه وی غیابی باشد، میتواند تقاضای واخواهی نماید. درصورتیکه قرار قبول واخواهی صادر شود، بهمنظور توقف عملیات اجرایی خواهد بود.
ج) مالیت نداشتن:
چنانچه محکومبه یعنی آن چیزی که توقیفشده، مالیت نداشته باشد، اجرای حکم را میتوان متوقف نمود.
ح)اعاده دادرسی:
چنانچه پس از صدور حکم قطعی، دلیل جدیدی حادث شود که قبلاً در مراحل رسیدگی نبوده و این دلیل به نفع محکومعلیه باشد، میتواند تقاضای اعاده دادرسی در این صورت با پذیرش اعاده دادرسی، دستور توقف عملیات اجرایی صادر میگردد.
د) مرور زمان:
اگر از زمان صدور اجراییه بیش از ۵ سال گذشته باشد و در این مدت فرد خواهان یا محکومله، نسبت به پیگیری و تعقیب اجرای حکم اقدام نکرده باشد، اجراییه بلااثر شده و دیگر قابل وصول نخواهد بود.
ز) دادخواست تجدیدنظر پس از حکم قطعی به دلیل عذر موجه
چنانچه محکومعلیه با دلایل موجه پس از قطعی شدن حکم بدوی دادخواست تجدیدنظر داده و با درخواست وی موافقت گردد، میتواند دستور توقف عملیات اجرایی را خواستار شود.
توقیف دستور اجرایی به علت فوت و یا حجر محکوم علیه
توجه داشته باشید گاهی محتمل است فردی که محکوم شده است فوت کند و یا محجور شود، همانگونه که می دانید اگر فردی که طرف دعوا از فوت نماید و یا محجور شود بایست ورثه آن شخص یا مدیر اموال او طرف دعوا قرار بگیرد. عالی با توجه به موارد مذکور اگر درصورتیکه دعوا در مرحله اجرایی عملیات دستور باشد این اجرای عملیات دستور تا وقت مشخص شدن ورثه و یا تعیین قیم و یا مدیر اموال برای شخص محجور متوقف می شود.
مراحل پیگیری دستور توقف عملیات اجرایی
چنانچه فردی خواهان توقف عملیات اجرایی باشد، باید حتماً ابتدا برای موضوع مشخصی که مرتبط با توقیف است، اقامه دعوی نماید. به همین منظور ابتدا باید با در دست داشتن اصل مدارک هویتی خود و نیز ادله مربوط به دعوی، به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و دادخواست خود را ثبت نماید.
پس از ثبت دادخواست و ارجاع به شعبه میبایست اعتراض ثالث اجرایی نیز ثبت و به اقامه دعوی انجامشده استناد گردد.
چنانچه، دلایل فرد معترض به عملیات اجرایی موجه باشد، دستور توقیف عملیاتی تا زمان صدور حکم اقامه دعوی انجامشده صادر میگردد.
دستور توقف عملیات اجرایی یکی از پیچیدهترین و سختترین مراحل پیگیری و رسیدگی را دارد و به همین دلیل نیازمند استفاده از وکیل متخصص عملیات اجرایی است. بنابراین، پیشنهاد میگردد در این زمینه حتماً از مشاوره حقوقی تلفنی و یا حضوری استفاده نمایید.09120466204